Εξηλεκτρίζοντας τις οδικές μεταφορές

29/08/2020

Εισαγωγή: Οι σημερινές κοινωνίες απαιτούν καθαρότερους και πλέον αθόρυβους τρόπους οδικής μεταφοράς προσώπων και φορτίων συγκρινόμενους με τους εν χρήσει βασισμένους στο πετρέλαιο ντίζελ και η βιομηχανία μεταφορών ανταποκρίνεται. Εδώ και πολλά χρόνια επιστήμονες και τεχνικοί αναπτύσσουν καθαρότερες μεθόδους κίνησης των επιβατικών αυτοκινήτων και των φορτηγών. Εναλλακτικά καύσιμα όπως η Αιθανόλη, το Βιολογικό Ντίζελ, το Φυσικό Αέριο, το Υδρογόνο και το Προπάνιο χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά προσώπων και φορτίων από ενός σημείου στο άλλο. Στα συστήματα αυτά αποτελεί μονόδρομο η προσθήκη της ηλεκτροκίνησης η οποία συνεχώς κερδίζει έδαφος. Από αντικείμενο περιεργείας, σε σπάνιο φαινόμενο και από εκεί σε καθημερινή πραγματικότητα η ηλεκτροκίνηση ταχύτατα εξελίσσεται σε πραγματική ανάγκη.

Σε αστικό και υπεραστικό περιβάλλον και σε κάθε μας μετακίνηση συναντάμε όλο και περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ολοένα και περισσότεροι σταθμοί ηλεκτρικής φόρτισης ξεπροβάλλουν σε εμπορικά κέντρα, κοντά σε ξενοδοχεία και σε δημόσιους χώρους στάθμευσης. Και όμως αυτό που διαπιστώνουμε σήμερα δεν είναι παρά η αρχή της τεχνολογικής επανάστασης που έρχεται. Μόνο 2% των σε κυκλοφορία αυτοκινήτων είναι σήμερα ηλεκτρικά και το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο στα φορτηγά αυτοκίνητα. Πριν από 20 και πλέον χρόνια είχε και πάλι εμφανιστεί μια τάση εξηλεκτρισμού των αυτοκινήτων ή οποία όμως τότε σταμάτησε πολύ γρήγορα. Σήμερα όμως έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα και είναι πλέον βέβαιο ότι η ηλεκτροκίνηση ήλθε για να μείνει.

Τι όμως σημαίνει αυτό για τον τομέα των «βιομηχανικών οχημάτων» όπως είναι τα φορτηγά αυτοκίνητα, τα λεωφορεία, τα μηχανήματα έργων, τα αγροτικά και μεταλλευτικά οχήματα; Οι κατασκευαστές τέτοιων οχημάτων έχουν ήδη αποδυθεί σε εργώδεις προσπάθειες μείωσης της ενέργειας κίνησής τους και των πάσης φύσεως βλαπτικών εκπομπών τους αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της ηλεκτροκίνησης για το σκοπό αυτό. Όλοι οι ειδήμονες συμφωνούν στο ότι μέχρι το 2040 οι περισσότερες τεχνολογίες κίνησης θα αξιοποιούν τα πλεονεκτήματα του ηλεκτροκινητήρα για να επιτύχουν τους ολοένα και αυστηρότερους περιορισμούς περιβαλλοντικής όχλησης που επιβάλλονται από τις κοινωνίες.

Οι αιτίες για την αναγκαιότητα αυτού του 20ετούς χρονικού περιθωρίου είναι πολλές και σύνθετες.

Η σημερινή κατάσταση χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό διαφορετικών προσεγγίσεων οι οποίες οδηγούν ή όχι στην τελική φάση της ηλεκτροκίνησης. Εάν στο τοπίο αυτό προστεθούν τα στοιχεία των συνεχώς μεταβαλλόμενων κανονισμών, της κοινωνικοοικονομικής ρευστότητας και των τεχνολογικών εμποδίων που πρέπει να υπερπηδούνται κάθε φορά είναι φανερό ότι θα χρειαστεί αρκετό χρονικό διάστημα για την επίτευξη του τελικού στόχου. Οι υποδομές διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας τώρα αρχίζουν να προσαρμόζονται στις ανάγκες εξυπηρέτησης των ηλεκτρικών επιβατικών οχημάτων. Στη συνέχεια θα υπάρξουν και περαιτέρω προσαρμογές για την εξυπηρέτηση της ηλεκτροκίνησης των φορτηγών και των «βιομηχανικών οχημάτων». Παγκοσμίως προβλέπεται η σε λίγα χρόνια σταδιακή απαγόρευση πώλησης επιβατικών αυτοκινήτων με θερμικούς κινητήρες στα αστικά κέντρα. Για τη μεταφορά φορτίων και τις δημόσιες συγκοινωνίες κάτι τέτοιο όμως μάλλον θα καθυστερήσει. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η ανάγκη μείωσης της στάθμης του θορύβου, ειδικότερα γύρω από σχολεία και τα νοσοκομεία γίνεται ολοένα και επιτακτικότερη. Ο συνδυασμός της καθοδικής πορείας του κόστους των συσσωρευτών με την ταυτόχρονη αναβάθμιση των τεχνικών τους χαρακτηριστικών συμβάλλει στον προσανατολισμό προς την ηλεκτροκίνηση όχι μόνο των επιβατικών οχημάτων αλλά και εκείνων της μεταφοράς φορτίων ή των βιομηχανικών χρήσεων.

Σύμφωνα με μελέτη του “McKinsey Center for Future Mobility” οι αναμενόμενοι ρυθμοί εξέλιξης στο θέμα του εξηλεκτρισμού των οχημάτων μεταφορών και βιομηχανικών χρήσεων θα διαφοροποιούνται ανά γεωγραφική περιοχή, ανά διανυόμενες αποστάσεις και ανά είδος οχήματος όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα:

Επεξήγηση της Παρουσίασης

Τρείς κατηγορίες διανυόμενων αποστάσεων απεικονίζονται:

  • Long Haul με ενδεικτικό μέγεθος τα 500 χλμ

  • Regional Haul με ενδεικτικό μέγεθος τα 200 χλμ

  • Urban Haul με ενδεικτικό μέγεθος τα 100 χλμ.

Τρείς Γεωγραφικές περιοχές εξετάζονται:

  • Ηνωμένες Πολιτείες

  • Ευρώπη

  • Κίνα

Επίσης απεικονίζονται εξελικτικές μπάρες για τέσσερις κατηγορίες οχημάτων:

  • Ελαφρά φορτηγά ( Light-Duty Trucks)

  • Φορτηγά μέσου βάρους φορτίου (MediumDuty Trucks)

  • Φορτηγά βαρέων φορτίων (HeavyDuty Trucks)

  • Αστικά Λεωφορεία (City Buses)

Κάθε εξελικτική μπάρα καταλήγει στο ονομαζόμενο Σημείο Υπέρβασης (Breakeven Point) στο οποίο το συνολικό κόστος εκμετάλλευσης (Total Cost of Ownership) του ηλεκτροκίνητου οχήματος θα είναι μικρότερο εκείνου του ντιζελοκίνητου.