Την περασμένη Τετάρτη πήγα στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας για να παρακολουθήσω μια ενδιαφέρουσα διάλεξη. Συναντήθηκα με καταξιωμένους τεχνοκράτες με πλούσιο ιστορικό στην έρευνα αλλά και στην εφαρμοσμένη τεχνολογία. Κάποιος από αυτούς μου είπε ότι δεν έχει πειστεί για την αξία της ηλεκτροκίνησης στα αυτοκίνητα.
Το γεγονός με προβλημάτισε. Σκέφτηκα ότι εάν οι τεχνοκράτες συνεχίζουν να αμφιβάλουν τότε τι να περιμένει κανείς από το κοινό που καλείται να εκδηλώσει την προτίμησή του στη νέα τεχνολογία αγοράζοντας ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Σκέφτηκα επίσης ότι τα είκοσι δύο χρόνια που καταπιανόμαστε στο ΕΛ.ΙΝ.Η.Ο. με το έργο της ενημέρωσης για τα πλεονεκτήματα της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας στα αυτοκίνητα, μάλλον δεν απέδωσαν όσο θα έπρεπε να έχουν αποδώσει.
Ας δούμε από την αρχή τα αυταπόδεικτα, σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε τους λόγους για τους οποίους κάποιοι δυσπιστούν ακόμα για την – κατά τη γνώμη μας βέβαιη μελλοντική επικράτηση της ηλεκτροκίνησης των αυτοκινήτων.
Η ηλεκτρική ενέργεια είναι παγκοίνως αποδεκτή ως η καταλληλότερη για την εξυπηρέτηση των παντός είδους αναγκών μας. Χάρις σε αυτήν απολαμβάνουμε τη σύγχρονη ποιότητα ζωής. Παράγεται με πολλούς τρόπους, αξιοποιώντας κάθε είδους πηγή ενέργειας του πλανήτη και ιδίως τις «ανανεώσιμες» καθαρές πηγές. Θα συνεχίσει να παράγεται ακόμα και στο μέλλον, όταν το όνειρο της «σύντηξης της ύλης» θα καταστεί πραγματικότητα. Διανέμεται εύκολα και φτηνά μέσω δικτύων και μετατρέπεται σε έργο με ελάχιστες απώλειες. Προσφέρεται σε απειρία μορφών και ποιοτήτων και μετατρέπεται από τη μία μορφή στην άλλη με πολύ εύκολο και φτηνό τρόπο. Γιατί λοιπόν να μη χρησιμοποιηθεί και στα αυτοκίνητα;
Ο ηλεκτροκινητήρας αποτελεί την τέλεια μηχανή. Είναι μικρός σε όγκο και βάρος, έτσι ώστε να τοποθετείται ακόμα και μέσα στους τροχούς, ελέγχεται πανεύκολα και πλήρως σε ότι αφορά την ισχύ, την ταχύτητα και τη ροπή, είναι αξιόπιστος, δεν απαιτεί ιδιαίτερη συντήρηση και προσφέρει βαθμούς απόδοσης πολλαπλάσιους εκείνων των μηχανών εσωτερικής καύσης. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο επομένως θα υπερτερεί σε σχέση με το συμβατικό στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας, της αξιοπιστίας, της άριστης εκμετάλλευσης του χώρου, της φιλικότητάς του προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον αφού δεν εκπέμπει ρύπους, θερμότητα ή θόρυβο και τέλος θα μπορεί να ανεφοδιασθεί ακόμα και μέσα στο σπίτι μας, κατά τη διάρκεια της νύκτας.
Οι δύσπιστοι αρνητές της ηλεκτροκίνησης καταφεύγουν συνήθως σε ένα οπλοστάσιο επιχειρημάτων το οποίο όμως μόνο ως μεμψίμοιρο και αναχρονιστικό μπορεί να χαρακτηριστεί.
Μελλοντικά το ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι εκείνο που θα επιλύσει πολλά από τα προβλήματα που δημιούργησαν τα συμβατικά αυτοκίνητα και θα καταστεί το κύριο μέσο μετακίνησης.
Αναφέρονται στο αρχικό υψηλό κόστος αγοράς του αυτοκινήτου, στη μετατόπιση της πηγής ρύπανσης από το χώρο κίνησης του αυτοκινήτου στο χώρο της ηλεκτροπαραγωγής, στη μικρή αυτονομία και στο μεγάλο χρόνο που απαιτεί ο ανεφοδιασμός.
Είναι κρίμα να αδικείται με αυτό τον τρόπο η ηλεκτροκίνηση η οποία αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη λύση για τις αυριανές φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικές μεταφορές προσώπων και φορτίων.
Το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκεται σήμερα σε συνεχή πτώση επηρεαζόμενο από τους αυξητικούς ρυθμούς παραγωγής και διάθεσή τους στην αγορά. Αυτό συμβαίνει με κάθε νέα τεχνολογία η οποία στην αρχή είναι πολύ ακριβή και στη συνέχεια τα κοστολόγια ελαττώνονται λόγω οικονομιών κλίμακας και απόσβεσης των δαπανών έρευνας και εξέλιξης. Στη περίπτωση της ηλεκτροκίνησης, η προσδοκώμενη περαιτέρω δραστική μείωση των τιμών είναι όχι μόνο βάσιμη αλλά και δρομολογημένη. Σημαντικό μέρος του κόστους αντιστοιχεί στην επί του αυτοκινήτου δεξαμενή της ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τη συστοιχία των συσσωρευτών. Οι γιγάντιες επενδύσεις που εξαγγέλλονται για την ίδρυση μονάδων μαζικής παραγωγής συσσωρευτών και ταυτόχρονα η εντατική έρευνα που διεξά-γεται για τη βελτίωση των χαρακτηριστικών τους, αποτελούν προάγγελους σημαντικής μείωσης αυτού του κόστους.
Σε ότι αφορά τη φιλικότητά των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, οι αιτιάσεις για δήθεν απλή μετατόπιση του προβλήματος της ρύπανσης δεν αντέχουν σε λογική ανάλυση, αλλά πολύ περισσότερο δεν αντέχουν στην επιστημονική εξέταση του θέματος. Ακόμα και αν ολόκληρη η από τις μηχανές εσωτερικής καύσης των αυτοκινήτων προκαλούμενη ρύπανση, μεταφερόταν στην πηγή παραγωγής του ηλεκτρισμού είναι αυτονόητο ότι ευκολότερα μπορεί να ελεγχθεί εκεί, ως μια μεμονωμένη πηγή ρύπανσης, παρά στις χιλιάδες εξατμίσεις των αυτοκινήτων που διαχέουν τους ρύπους σε ολόκληρη την πόλη, εκπέμποντάς τους λίγα μόνο μέτρα μακριά από τους κατοίκους που είναι έτσι καταδικασμένοι να τους εισπνέουν. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Η ενέργεια που χρειάζεται ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο για να κινηθεί αποτελεί υποπολλαπλάσιο της αντίστοιχης ενέργειας ενός συμβατικού αυτοκινήτου. Όλοι οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ακόμα και εάν ολόκληρη η ηλεκτρική ενέργεια κίνησής του παραχθεί από το πλέον ρυπογόνο καύσιμο και από το πλέον απαρχαιωμένο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής και πάλι οι ρύποι και τα αέρια του θερμοκηπίου που θα προκύψουν θα είναι λιγότερα. Επί πλέον δε, θα παραχθούν σε απομακρυσμένο, από τα κέντρα των πυκνοκατοικημένων πόλεων, σημείο και έτσι θα μπορούν να ελεγχθούν εύκολα και αποτελεσματικά. Εάν τώρα, συμπληρωματικά σε όλα αυτά, ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι στη σύγχρονη ηλεκτροπαραγωγή συνεισφέρουν σημαντικότατα τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια και οι εν γένει ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (καθαρή ενέργεια) όπως άλλωστε και τα καύσιμα χαμηλής ρύπανσης, τότε κάθε καλόπιστος παρατηρητής δεν μπορεί παρά να συνταχθεί με την αναγκαιότητα επικράτησης της ηλε-κτροκίνησης των αυτοκινήτων. Αυτή η παραδοχή μάλιστα ενισχύεται και από τη σκέψη σύμφωνα με την οποία τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής δεν θα αναγερθούν ειδικώς για την ηλεκτροκίνηση των αυτοκινήτων αλλά θα είναι εκεί και θα ρυπαίνουν – όσο ρυπαίνουν – για την κάλυψη όλων των άλλων αναγκών της ανθρωπότητας, ένα πολύ μικρό ποσοστό των οποίων θα αντιπροσωπεύσει η ηλεκτροκίνηση. Η εξ’ αυτής επιβάρυνση μπορεί να αποδειχθεί ως και μηδενική, σε κάποιες από τις λειτουργικές τους φάσεις.
Τέλος σε ότι αφορά τη μικρή αυτονομία και τον μεγάλο σχετικά χρόνο ανεφοδιασμού ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τεχνολογία σημειώνει σε καθημερινή βάση νέα επιτεύγματα προς την κατεύθυνση βελτίωσης αυτών των χαρακτηριστικών. Θα πρέπει επίσης να τονισθεί ότι οι συνθήκες καθημερινής εξυπηρέτησης των αστικών αναγκών μετακίνησης, σε συνδυασμό με τον κατά τη διάρκεια της νύκτας ανεφοδιασμό του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, ήδη το έχουν καταστήσει ιδανικό μέσο μεταφοράς, φιλικό προς το περιβάλλον και πολύ χαμηλού λειτουργικού κόστους. Αυτός είναι άλλωστε και ό λόγος της σημερινής εμπλοκής σχεδόν όλων των μεγάλων κατασκευαστών αυτοκινήτων στην παραγωγή του.
Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο (ξανά)ήλθε για να μείνει. Θα επιλύσει πολλά από τα προβλήματα που δημιούργησαν τα συμβατικά αυτοκίνητα, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα του πλανήτη. Ακόμα και όταν μελλοντικά φτάσουμε στην οικονομία του υδρογόνου, το ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα είναι εκείνο που θα ανταποκριθεί άμεσα και θα καταστεί το κύριο μέσο μετακίνησης. Καμιά μεμψίμοιρη διάθεση δεν μπορεί να αλλάξει σήμερα τη ροή των γεγονότων. Όσο το γρηγορότερο οι χρήστες αγκαλιάσουν τη νέα τεχνολογία τόσο το καλύτερο για όλη την κοινωνία.
